คำถามที่นักเรียนหรือคนหลายๆคนสงสัยว่า ภาษาจีนของทั้งไต้หวันและจีนแผ่นดินใหญ่ต่างกันหรือไม่ ?
คำตอบก็คือไม่ได้มีความแตกต่างกันมากนักในเรื่องของการสื่อสาร ใครเรียนภาษาจีนที่ไต้หวันก็สามารถสื่อสาร ทำงานกับคนประเทศจีนได้อย่าสบายไม่มีปัญหาค่ะ หรือจะเรียนที่ประเทศจีนก็สามารถสื่อสารกับคนไต้หวันอย่างไม่มีปัญหาเช่นเดียวกัน แต่จุดแตกต่างที่สำคัญจะอยู่ที่ตัวเขียน อย่างที่รู้กันว่าภาษาจีนของไต้หวันใช้จีนตัวเต็มเรียกว่า 繁體字[fántǐzì] ในขณะที่จีนแผ่นใหญ่ใช้จีนตัวย่อเรียก 簡體字 [jiǎntǐzì] ไต้หวันใช้ระบบอ่านออกเสียงที่เรียกว่า 注音(zhùyīn) แต่ปัจจุบันมีทั้งเเบบ 注音(zhùyīn) และ 拼音[pīnyīn]เพื่อที่จะง่ายต่อการเรียนสำหรับนักเรียนต่างชาติค่ะ ในขณะที่ประเทศจีนใช้ 拼音[pīnyīn]จ๊ะ
แม้ว่าตัวย่อจะถูกใช้อย่างแพร่หลาย เเต่รู้หรือไม่เเม้ว่าคนประเทศจีนจะไม่ได้เรียนตัวเต็มแต่ก็พอจะอ่านตัวเต็มได้นะคะ ในขณะเดียวกันคนไต้หวันแท้ๆ ก็อ่านตัวย่อได้เช่นกัน เหมือนกับที่เราเห็นภาพวาด100%เเล้วมาดูภาพที่มีเเค่50%ก็ยังสามารถเดาหรือเข้าใจความหมายได้เช่นกันค่ะ
สิ่งที่ทำให้ต่างกันโดยมากคือการออกเสียงหรือสำเนียง โดยคนไต้หวันจะมีสำเนียงที่ฟังง่ายกว่าคนประเทศจีนเนื่องมาจาก คนประเทศจีนจะมี 兒化音[érhuàyīn] หรือเสียงม้วนลิ้น และมีเสียงเบา 輕聲[qīngshēng] ในขณะที่ไต้หวันไม่มีจึงทำให้ฟังง่ายกว่าค่ะ
โดยรวมความต่างระหว่างตัวเต็มเเละตัวย่อก็จะประมาณนี้นอกเหนือจากคำศัพท์ที่ใช้ต่างกันอย่างเช่น 小姐 [xiǎojiě] คำนี้ไต้หวันหมายถึง “คุณ” สำหรับผู้หญิง ใกล้เคียงกับคำว่า Miss แต่ประเทศจีนบางพื้นที่โดยเฉพาะในบางสถานที่เช่นในบาร์ จะหมายถึง “สาวนั่งดื่ม เพราะฉะนั้นอาจต้องระมัดระวังการเรียก 小姐 ในประเทศจีนนะคะ หรือจะเรียนเป็นพี่สาวหรือน้องสาวเเทนก็ได้ค่ะเพื่อความปลอดภัยนะจ๊ะ